Մեր խորքային ու վաղեմի թշնամին հարձակվել է եղբայրական Իրանի վրա, Հայաստանն առնվազն երեք առումով վտանգի տակ է (տեսանյութեր)

Վերջին օրերի միջազգային լրահոսը վկայում, առնվազն հուշում էր, որ առաջիկա օրերին, ամենասեղմ ժամկետում իրանին Իսրայելի հարվածն անխուսափելի է: Իսրայելն Իրանի դեմ խոշորագույն ռազմական գործողություն է սկսել 2025 թվականի հունիսի լույս 13- ի գիշերը:

Ցավոք, Իրանի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը վերոնշյալ իրողությունից համապատասխան հետևություններ չարեց: Անշուշտ, նկատի չունենք իր միջուկային ծրագրից ԱՄՆ- ի և Արևմուտքի պահանջով հրաժարվելը, Իսրայելի ոտքերի տակ սողալը կամ նրա հարճը դառնալը, այլ անմիջապես բունկերներում պատսպարվելը և աշխատանքն ու կյանքն այնտեղից շարունակելը:

ԱՄՆ- ին, Արևմուտքին և Իսրայելին հաջողվեց խաբել Իրանին առնվազն հարվածի ժամկետի առումով, ինչի հետևանքը եղավ ողբերգական այնպիսի կարևորագույն, առանցքային գործիչների սպանության առումով, ինչպիսիք, օրինակ, Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի (ԻՀՊԿ) հրամանատար, գեներալ- մայոր Հոսեյն Սալամին, երկրի զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ Մոհամմադ Բաղերին և Իրանի ԶՈւ հրամանատարի տեղակալ, գեներալ Ղոլամալի Ռաշիդն են: Նշենք, որ Սալամին օրերս ընդգծել էր, որ Իրանի զինվորականները պատրաստ են ցանկացած սցենարի՝ նկատի ունենալով, մասնավորապես, պատերազմը։

Իսրայելի բանակն, ինչպես արդեն հայտնի է, լույս 13- ի գիշերը, Երևանի ժամանակով 4- ին օդային հարված է հասցրել Իրանի տարածքում գտնվող մի շարք միջուկային օբյեկտների և այլ թիրախների, այդ թվում՝ Թեհրանում: Թել Ավիվը հարձակվել է Թեհրանի, Բորուջերդիի, Նաթանզի, Սպահանի, Խորեմաբադի և Համադանի ռազմաբազաների վրա: Ըստ Իրանական «Fars» գործակալության տվյալների, Թեհրանում առնվազն 6 պայթյուն է որոտացել։ Համացանցում Իրանին Իսրայելի հարվածը պատկերող տեսանյութեր են հայտնվել, որոնց ընթերցողը կարող է ծանոթանալ հետևյալ ակտիվ հղումներով՝ https://ura.news/news/1052948182 , https://www.rbc.ru/politics/13/06/2025/684baba99a794747718c3b5b, https://ura.news/news/1052948190 :

Իրանի մայրաքաղաքի հյուսիսային հատվածից։ Պայթյուններ են որոտացել նաև Թավրիզում և այլ քաղաքներում: Իսրայելի «պաշտպանության» (իրականում՝ ագրեսիայի) բանակը՝ ՑԱՀԱԼ-ը, հայտարարել է, որ իրենց թիրախ են դարձել ռազմական օբյեկտները, այդ թվում՝ միջուկային ծրագրի հետ կապված: Պայթյուններ են եղել Նաթանզի միջուկային օբյեկտում:

Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նաթանյահուն հայտարարել է, որ ռազմագործողության նպատակն Իրանի միջուկային ենթակառուցվածքներին ու ռազմական ներուժին վնաս հասցնելն է, և հավելել, որ հարվածները կշարունակվեն «այնքան ժամանակ, որքան անհրաժեշտ կլինի»: Նաթանյահուի խոսքով՝ Թեհրանը բավականաչափ հարստացված ուրան ունի 9 ռումբ պատրաստելու համար: Իսրայելն իր այս ռազմագործողությանը տվել է «Ам КеЛави» անվանումը, որը, ըստ օտարերկրյա ԶԼՄ- ների հրապարակումների, եբրայերենից թարգմանաբար նշանակում է «ժողովուրդն ինչպես առյուծ»: ԶԼՄ- ներում զուգահեռաբար նշվում է նաև ռազմագործողության «Ծագող առյուծ» և «Առյուծների ազգ» անվանումների մասին:

Պայթյուն է որոտացել նաև Իրանի մայրաքաղաքի բնակելի շենքերից առնվազն մեկում, Թեհրանի Ֆարախզադ շրջանում. այս մասին հայտնում է իրանական պետական հեռուստատեսությունն իր պաշտոնական Տելեգրամ- ալիքում: Բացի վերոնշյալից, իսրայելական հրթիռների բեկորները մի քանի բազմահարկ բնակելի շենքեր են վնասել Թեհրանում: Տեղական լրատվամիջոցները հայտնել են առաջին զոհերի մասին։

«Իսրայելական հրթիռների բեկորներն ընկել են Թեհրանի մի քանի բարձրահարկ շենքերի վրա,- հայտնել է իսրայելական «The Times of Israel» թերթը։- Նախնական տվյալներով՝ այդ տներում ապրել են իրանցի քաղաքական և ռազմական գործիչներ»:

Հրապարակված տեղեկատվությունը հուշում է, որ խոսքը ոչ թե բնակելի շենքերի վրա հրթիռների բեկորների պատահականորեն ընկնելու, այլ այդ շենքերին նպատակային հրթիռային հարվածի մասին է: Իսրայելի հարվածի հետևանքով զոհվել են նաև ատոմային ծրագրի հետ կապված իրանցի առաջատար գիտնականներ: Խոսքը, մասնավորապես, միջուկային ոլորտի գիտնականներ Մոհամմադ Մեհդի Թեհրանչիի և Ֆերեյդուն Աբբասիի մասին է: ինչպես սկզբնական շրջանում հայտնել է Իրանի պետական հեռուստատեսությունը, Իրանի վրա Իսրայելի հարձակման հետևանքով տուժել է առնվազն 50 մարդ, նրանց թվում կան երեխաներ:

Դատելով ամենից, ներկայիս իրադարձությունների զարգացումը չի ունենա այն ընթացքը և ավարտը, ինչն եղավ 2024 թվականին: Իրանի պատասխան ու հզոր հարվածն անխուսափելի է, իսկ երկու պետությունների միջև մի քանի հզոր հարվածների փոխանակումից հետո միանգամայն տրամաբանական է, որ սկսվելու է Իսրայել- Իրան լայնամասշտաբ պատերազմը:

Ավելի վաղ, «New York Times» –ի տվյալներով, Իրանի իշխանությունները պատրաստ են հարձակման դեպքում ակնթարթային հարված հասցնել՝ օգտագործելով հարյուրավոր բալիստիկ հրթիռներ: Այս պահին դա դեռ չի արվել, հարվածը հավանաբար կհասցվի գիշերը:

Ինչ է հայտարարել Իսրայելը

Իսրայելի բանակի պաշտոնական ներկայացուցիչը հայտարարել է, որ Իրանում ռազմական թիրախներին հարվածներ հասցնելու առաջին փուլն ավարտվել է: Նրա խոսքով՝ դրա շրջանակներում հարվածներ են հասցվել տասնյակ ռազմական թիրախների, այդ թվում՝ Իրանի տարբեր շրջաններում միջուկային թիրախների ուղղությամբ։

ՑԱՀԱԼ- ը պնդում է, որ Իսրայելը հարձակվել է Իրանի վրա, քանի որ վերջինս մոտեցել է միջուկային զենքի ստեղծման «անվերադարձ կետին»: ՑԱՀԱԼ- ի ներկայացուցիչը հայտնել է նաև, որ Իսրայելն Իրանին հարվածելու համար օգտագործել է 200 ինքնաթիռ, որոնք ավելի քան 330 զինամթերք են նետել և արձակել: Նրա տեղեկացմամբ, Իրանը մոտ 100 դրոն է արձակել Իսրայելի ուղղությամբ, որոնք երկրի տարածք կհասնեն մի քանի ժամվա ընթացքում։

Ինչ է հայտարարել Իրանը

Իսրայելական հարվածից հետո Իրանը հայտնել է պատասխան հարվածի նախապատրաստման մասին և Իսրայելին ու ԱՄՆ- ին «ուժեղ ապտակ» խոստացել:

Իրանի ԶՈւ գլխավոր շտաբի ներկայացուցիչը հայտարարել է, որ Իսրայելն ու ԱՄՆ- ը «բարձր գին կվճարեն»: Իրանի գերագույն առաջնորդ այաթոլլա Ալի Խամենեին հայտարարել է, որ երկրի զինված ուժերին «գործողության ազատություն» է տալիս Իսրայելի հարվածներին պատասխանելու համար: Իրանի արտգործնախարարությունը հայտարարել է, որ Իսրայելի հարվածները չէին կարող իրականացվել առանց ԱՄՆ- ի իմացության և համակարգման, ինչը, կարծում ենք, լիովին համապատասխանում է իրականությանը:

Ինչպես են արձագանքել աշխարհում

Ըստ CNN- ի հաղորդման, ԱՄՆ- ի նախագահ Դոնալդ Թրամփը նախարարների կաբինետի նիստ է հրավիրել՝ քննարկելու Իրանին Իսրայելի հարվածը: ԱՄՆ- ի պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն ընդգծել է, որ Իսրայելը միակողմանի գործողություններ է ձեռնարկել Իրանի դեմ, ինչին, նկատենք, չափազանց դժվար է հավատալ, և հայտարարել է, որ Իրանը չպետք է հարձակվի ԱՄՆ- ի շահերի և անձնակազմի վրա: Լո՞ւրջ…

Թրամփը «Fox News» հեռուստաալիքին հայտնել է, որ նախապես տեղեկացված է եղել Իսրայելի ծրագրերի մասին: Նա նաև հայտարարել է, որ Իրանը չպետք է միջուկային զենք ձեռք բերի, և կեղծավորաբար այն սին հույսն է հայտնել, որ Իրանը կվերադառնա բանակցությունների սեղանի շուրջ:

ՄԱԿ- ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիու Գուտերշը «մտահոգված է Իրանի միջուկային օբյեկտների վրա իսրայելական հարձակումներով» ու « երկու կողմերին խնդրում է առավելագույն զսպվածություն ցուցաբերել»:

ԶԼՄ- ները նշել են, որ ԱՄՆ- ը սկսել է Իրաքից իր աշխատակիցների տարհանումը և պատրաստվում է նմանատիպ միջոցառումների Քուվեյթում, իսկ Մեծ Բրիտանիան նախազգուշացրել է Պարսից ծոցում նավերի համար ռիսկերի մասին՝ ակնկալելով Իրանի հարվածները: Նավթի գները կտրուկ աճել են Իրանի վրա Իսրայելի հարձակման սկսվելուց հետո:

Ինչ սպառնալիքների առաջ է հայտնվել Հայաստանը

Թեև ըստ իսրայելցի զինվորականների, «Ծագող առյուծ» գործողությունը կանխարգելիչ միջոց էր Իրանում միջուկային զենքի մշակման դեմ, սակայն, կարծում ենք, դժվար չէ հասկանալ, որ այժմ դա կարող է վերածվել Մերձավոր Արևելքում և նույնիսկ Մեծ Մերձավոր Արևելքում, որն ընդգրկում է նաև Ադրբեջանի և Հայաստանի տարածքները, վերջին տասնամյակների ընթացքում ամենամեծ պատերազմի։

Հայաստանին, մասնավորապես, սպառնում է լայնամասշտաբ պատերազմի բռնկման դեպքում Սյունիքի կամ Հայաստանի ողջ տարածքի վրա Ադրբեջանի հնարավոր հարձակումը, որը, ամենայն հավանականությամբ, կփորձի օգտվել հարմար առիթից, եթե ՌԴ- ին չհաջողվի զսպել ադրբեջանա- թուրքական տանդեմի ախորժակը:

Երկրորդ սպառնալիքը Իրանի միջուկային օբյեկտներին Իսրայելի հարվածների հետևանքով, որոնք, կարծում ենք, դեռ կշարունակվեն, քամու, օդային հոսքերի միջոցով ռադիոակտիվ փոշու, մասնիկների հնարավոր տեղափոխումն է Հայաստանի տարածք, ռադիոակտիվ իզոտոպներով Արարատյան դաշտի և նույնիսկ երևանի հնարավոր վարակումը:

Երրորդ սպառնալիքը, որն արդեն ոչ միայն Հայաստանի, այլև աշխարհի գլխին է կախված, Երրորդ համաշխարհային պատերազմի բռնկումն է, ինքը քիչ հավանական, է, սակայն չբացառված… Վերոնշյալ սպառնալիքներին առաջիկայում կանդրադառնանք առավել հանգամանորեն:

Շարունակելի

Արթուր Հովհաննիսյան

Հեղինակի նյութեր

• Նիկոլ հայադավը հրապարակավ հայտարարել է Հայաստանի սահմանադրական կարգը տապալելու մտադրության մասին. 2
• Նիկոլ հայադավը հրապարակավ հայտարարել է Հայաստանի սահմանադրական կարգը տապալելու մտադրության մասին
• «Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովը» վարույթ է հարուցել Նիկոլի կողմից վարքագծի կանոնների առերևույթ խախտման վերաբերյալ. 2
• «Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովը» վարույթ է հարուցել Նիկոլի կողմից վարքագծի կանոնների առերևույթ խախտման վերաբերյալ
• Ադրբեջանը մտադիր չէ ստորագրել նույնիսկ պետական դավաճանության հանցափորձի գնով Նիկոլի առաջարկած «խաղաղության պայմանագիրը». 4
• Ընդերքը Թուրքիային հանգիստ չի տալիս. նոր ցնցումներ, դարձյալ երկրաշարժ. 6
• Ինչի մասին են հուշում երեկ Իտալիայում երկրաշարժն ու հրաբուխը, այսօր Հունաստանում և Թուրքիայում ստորգետնյա ցնցումները (տեսանյութեր)
• Ռուսական կողմը չի համաձայնել անվերապահ հրադադարին և պետությունների ղեկավարների հանդիպմանը. 2
• Ռուսական կողմը չի համաձայնել անվերապահ հրադադարին և պետությունների ղեկավարների հանդիպմանը
• Զինադադար, ի վերջո, չի լինի, պատերազմը կշարունակվի և կավարտվի կամ ՌԴ հաղթանակով, կամ միջուկային զենքի գործադրմամբ Երրորդ համաշխարհայինով. 10
• Ժայթքման դեպքում հետևանքները կարող են աղետալի լինել
• Բացահայտվել են COVID-19- ի դեմ պատվաստանյութերի հետ կապված մահացու առողջական ռիսկերը. 3
• Բացահայտվել են COVID-19- ի դեմ պատվաստանյութերի հետ կապված մահացու առողջական ռիսկերը. 2
• Բացահայտվել են COVID-19-ի դեմ պատվաստանյութերի հետ կապված մահացու առողջական ռիսկերը
• Թուրքիայից ոչ հեռու Կոլումբո ստորջրյա հրաբխի ժայթքման հավանականությունը տարածաշրջանում շարունակվող սեյսմիկ ակտիվության պարագայում աճում է (տեսանյութ)
• Այսպիսի խայտառակ հանցագործություն կարող էր լինել Նիկոլ հայադավի և իր ոհմակի իշխանության օրոք (տեսանյութ)
• Լոնդոնն իր ծանր հրետանով հարվածել է Նիկոլ հայադավի, վիբրատորչիկ Ալենի և Հայաստանում իր թիվ 1 գործակալի կամ մարդու՝ Արմեն Գրիգորյանի գլխին. 5
• Նիկոլն էլ, Արաբատ Միրզոևն էլ, վիբրատորչիկ Ալենն էլ, Ալիևն էլ Պուտինի և Ռուսաստանի համար Զելենսկուց շատ չեն տարբերվում. 2 (տեսանյութեր)
• Ադրբեջանը մտադիր չէ ստորագրել նույնիսկ պետական դավաճանության հանցափորձի գնով Նիկոլի առաջարկած «խաղաղության պայմանագիրը». 3
• Նիկոլն էլ, Արաբատ Միրզոևն էլ, վիբրատորչիկ Ալենն էլ, Ալիևն էլ Պուտինի և Ռուսաստանի համար Զելենսկուց շատ չեն տարբերվում

Մեկնաբանություններ